Περίληψη Η απώλεια δοντιών αποτελεί ένα συχνό πρόβλημα που επηρεάζει τη μασητική λειτουργία, την αισθητική και την ποιότητα ζωής. Οι δύο βασικές θεραπευτικές επιλογές είναι η γέφυρα δοντιών και το οδοντικό εμφύτευμα. Το παρόν άρθρο επιχειρεί μια τεκμηριωμένη συγκριτική παρουσίαση των δύο μεθόδων, βασισμένη στη διεθνή βιβλιογραφία, ώστε να υποστηρίξει την κλινική λήψη αποφάσεων.
Η οδοντική αποκατάσταση ελλειπόντων δοντιών αποτελεί θεμελιώδες βήμα στην επαναφορά της στοματικής υγείας. Οι γέφυρες δοντιών, ως κλασική μέθοδος, και τα οδοντικά εμφυτεύματα, ως πιο σύγχρονη και ανεξάρτητη λύση, προσφέρουν διαφορετικά πλεονεκτήματα και προκλήσεις. Η επιλογή της κατάλληλης μεθόδου απαιτεί εξατομικευμένη προσέγγιση.
Η γέφυρα δοντιών είναι ακίνητη προσθετική αποκατάσταση που στηρίζεται σε γειτονικά δόντια τα οποία τροχίζονται για να δεχθούν στεφάνες. Αντίθετα, το εμφύτευμα αποτελεί τεχνητή ρίζα που ενσωματώνεται στο οστό της γνάθου και στηρίζει προσθετική εργασία χωρίς να επηρεάζει τα παρακείμενα δόντια [1].
Τα εμφυτεύματα παρουσιάζουν ποσοστά επιβίωσης άνω του 95% σε διάστημα 10 ετών, ενώ οι γέφυρες εμφανίζουν ποσοστά 80–89% [2]. Επιπλέον, οι εμφυτευματικές αποκαταστάσεις έχουν λιγότερες επιπλοκές σε βάθος χρόνου [3].
Η ανάγκη τροχισμού στα δόντια-στηρίγματα καθιστά τη γέφυρα επιβαρυντική για τη μακροπρόθεσμη υγεία των παρακείμενων δοντιών. Τα εμφυτεύματα επιτρέπουν την αποκατάσταση χωρίς απώλεια οδοντικής ουσίας [4].
Τα εμφυτεύματα συμβάλλουν στη διατήρηση του φατνιακού οστού μέσω της μεταφοράς λειτουργικών φορτίσεων, σε αντίθεση με τις γέφυρες που δεν προλαμβάνουν την οστική απορρόφηση [5].
Η γέφυρα έχει χαμηλότερο αρχικό κόστος, ωστόσο τα εμφυτεύματα προσφέρουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και μειωμένες ανάγκες επαναλήψεων, καθιστώντας τα πιο αποδοτικά μακροπρόθεσμα [6].Αισθητική και Ικανοποίηση Ασθενούς
Οι ασθενείς με εμφυτεύματα αναφέρουν υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης, καλύτερη αισθητική και αυξημένη αυτοπεποίθηση σε σχέση με τις παραδοσιακές γέφυρες [7].
Οι γέφυρες σχετίζονται με επιπλοκές όπως τερηδόνα στα δόντια στήριξης και αποκόλληση, ενώ τα εμφυτεύματα ενδέχεται να εμφανίσουν περιεμφυτευματίτιδα ή αποτυχία οστεοενσωμάτωσης, σε μικρότερο ποσοστό [3,8].
Τα οδοντικά εμφυτεύματα αναδεικνύονται ως μακροπρόθεσμα πιο αποτελεσματική και βιολογικά φιλική λύση, όταν οι συνθήκες το επιτρέπουν. Ωστόσο, η γέφυρα εξακολουθεί να αποτελεί αξιόπιστη λύση σε επιλεγμένες περιπτώσεις. Η απόφαση πρέπει να λαμβάνεται κατόπιν κλινικής αξιολόγησης και ενημερωμένης συναίνεσης του ασθενούς.
Η γέφυρα δοντιών είναι μια ακίνητη προσθετική αποκατάσταση που αντικαθιστά ένα ή περισσότερα ελλείποντα δόντια, γεφυρώνοντας το κενό μεταξύ των φυσικών δοντιών ή εμφυτευμάτων. Αποτελείται από ένα ή περισσότερα τεχνητά δόντια (ποντίκια) που στηρίζονται σε στεφάνες προσαρτημένες στα παρακείμενα δόντια ή εμφυτεύματα.
Η διαδικασία περιλαμβάνει:
Η διαδικασία μπορεί να απαιτήσει 2-3 επισκέψεις, ανάλογα με την περίπτωση.
Πλεονεκτήματα:
Μειονεκτήματα:
Η διάρκεια ζωής μιας γέφυρας κυμαίνεται μεταξύ 5 και 15 ετών, ανάλογα με:
Με σωστή φροντίδα, η διάρκεια μπορεί να παραταθεί.
Το κόστος εξαρτάται από:
Στην Ελλάδα, το κόστος μιας γέφυρας 3 δοντιών κυμαίνεται μεταξύ 450€ και 900€.
Η γέφυρα μπορεί να είναι προτιμότερη όταν:
Ωστόσο, τα εμφυτεύματα προσφέρουν πλεονεκτήματα όπως η διατήρηση της οστικής μάζας και η αποφυγή τροχίσματος υγιών δοντιών.
Αναλυτική περιγραφή των τύπων γεφυρών, όπως συμβατικές, Maryland και κρεμαστές, με έμφαση στις ενδείξεις και αντενδείξεις κάθε τύπου.
Περιγράφει λεπτομερώς τα στάδια προετοιμασίας, αποτύπωσης και τοποθέτησης γεφυρών, καθώς και τις τεχνικές συγκόλλησης.
Συστηματική ανασκόπηση που αναφέρει ποσοστά επιβίωσης γεφυρών 89.1% μετά από 5 χρόνια και 80% μετά από 10 χρόνια.
Συγκρίνει τα ποσοστά επιβίωσης και επιπλοκών μεταξύ γεφυρών και εμφυτευμάτων, παρέχοντας δεδομένα για την κλινική απόδοση κάθε επιλογής.
Κατευθυντήριες οδηγίες για την επιλογή και τοποθέτηση γεφυρών, βασισμένες σε τεκμηριωμένες πρακτικές.
